Welkom!

… op de website van Hultheim, de heem- en geschiedkundige kring van Kruishoutem. Hier vindt u heemkundige en historische updates over Kruishoutem, de Marolle, Lozer, Nokere, Wannegem en Lede. De laatste info staat bovenaan, voor de oudere verslagjes scrolt u naar beneden.

 

Vandaag 200 jaar geleden werd in Kruishoutem in de Bunderstraat nr. 27, Rosalia Callens geboren. Een alledaagse gebeurtenis zou men denken, ware het niet dat iets meer dan een jaar later op 25 juni 1825 in ‘de Gazette van Brugge’ het volgende over haar verschijnt:

Er bestaet in dezen oogenblijk te Cruyshautem, Oost-Vlaenderen, een wonder der natuer; ’t is een meysken van 13 maenden, wegende 40 nederlandsche ponden (40 kilog.), waer van alle de lichaems-gedeelten zeer wel gemaekt en zonder gebreken zyn. Den vader van Rosalia J.B. Callens genaemd, landbouwer, schept behaegen in zyn kind te laeten zien aen het groot getal nieuwsgierigen der omliggende steden en dorpen, welke dit wonder-verschynsel gaen bezigtigen.

In 1820 werd in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, waartoe België behoorde, het metriek stelsel ingevoerd waardoor gewicht voortaan werd uitgedrukt in kilogram. Waarschijnlijk dacht de auteur dat een Nederlandse pond (0,4535 kg) gelijk was eén kilogram. Een kleine berekening leert dat Rosalia geen 40 kg woog, maar iets meer dan 18 kg. Volgens de gewichtsverloopkaart is dit het gezond gewicht voor een meisje van meer dan vier jaar.

De vader van Rosalia was Joannes-Baptista (Jean Baptist), een geboren Kruishoutemnaar en landbouwer van beroep. Haar moeder was de in Ouwegem geboren Maria Theresia Vertriest. Zoals uit de tekst valt af te leiden, trachtte vader Jean-Baptist munt te slaan uit zijn dochter door met haar rond te trekken in steden en dorpen.

Rariteitenshow

In de 19de eeuw waren freak- of rariteitenshows heel populair. Ze vonden plaats tijdens circussen en kermissen. Mensen met een lichamelijke handicap of andere fysieke eigenaardigheden werden tijdens een show als curiositeit vertoond. Wie speciale kunsten kon tonen, was eveneens welkom. Ook eigenaardige dieren, zoals een kalf met twee koppen of vijf poten, werden er opgevoerd. De buitenproportionele Rosalia zal zeker in het rijtje hebben gepast. Of vader Jean Baptist op eigen houtje handelde of tijdens freakshows zijn dochter showde, is niet geweten.

Naar de oorzaken van het hoge gewicht van Rosalia blijft het gissen. Een overaanbod aan calorieën in de vroege 19de eeuw en op haar leeftijd lijkt uitgesloten, misschien leed ze aan een vorm van gigantisme.

Bij de volkstelling van 1835 was wonderkind Rosalie elf jaar oud en nog in leven. Hoe het verder met haar afliep, is onzeker. In de overlijdensregisters van Kruishoutem en omliggende gemeenten werd ze (nog) niet teruggevonden.

Bronnen:

  • Informatie over volkstellingen in Kruishoutem. Chris Van der Meeren.
  • Rijksarchief. Overlijdensregisters van de gemeente Kruishoutem en omliggende dorpen.
  • Rijksarchief. Geboorteregisters van de gemeente Kruishoutem.
  • Gazette van Brugge van 24 juni 1825.

 

 

Op 8 december 2023 stelde Hultheim in CC De Mastbloem zijn 22ste jaarboek voor. De foto’s van die avond, gemaakt door onze hoffotograaf Carl Delacauw zien jullie op ………………………. .

Eén van de artikels in het jaarboek 2023 behandelde bedreigd erfgoed: de orgels van de zes kerken van het vroegere Kruishoutem. Samen met specialist Sven Vermassen keerden we de kerkorgels van Lozer, Kruishoutem en Nokere binnenste buiten. Jean-Pierre De Ruyck en Julien Goethals maakten er een schoon filmke van. Op de voorstelling van het jaarboek vertoonden we de mini-versie. Op deze site ziet u de integraal gemonteerde opname. U zal merken dat het onderzoek van een orgel niet zonder gevaar is ... Benieuwd naar beeld en (orgel)klank? Zie: JAARBOEK 2023.

 

auteurs jaarboek 2023 Orgel toesten

                                                                            Foto links: Carl Delacauw. Foto rechts: Sven Vermassen.

Money

 

Hultheim zet 2024 in met het vaste voornemen om van Kruishoutem, de Marolle, Lozer, Wannegem, Lede en Nokere oude geschiedenissen en heemkundige verhalen eens te meer af te stoffen en via de website en het jaarboek met jullie te delen. Onze werking is mogelijk door de steun van het gemeentebestuur Kruisem, onze sponsors en beschermleden, en allen die ons jaarboek aanschaffen én interesse betonen. Dank daarvoor ! Hieronder maak je kennis met onze milde mecenassen. Door het logo aan te klikken, kom je op de websites van onze sponsors

Voor onze sponsors 2024, klik hier.

Voor onze beschermleden 2024, klik hier. . .

140 jaar geleden werd te Nokere de Waregemseweg in kasseien aangelegd: “Bij eenzelfde (koninklijk) besluit wordt eene som van 6.145 fr. verleend aan de gemeente Nokere voor het leggen van eenen steenweg op dit grondgebied, van den buurtweg van Wareghem naar Sijnghem, welken weg bestemd is om verschillige steenwegen te verbinden, toegang gevende aan de statien van Wareghem en Sijnghem.” (Brugse krant Burgerwelzijn d.d. 14.01.1884).

In 1959 werd de Waregemseweg een betonbaan. De heraanleg was de reden dat Nokere Koerse dat jaar een eerste keer niet kon doorgaan. Dat zou later nog drie keer gebeuren: in 1962 (bestuurswissel), in 2013 (sneeuwval) en in 2020 (corona).

 

Waregemseweg Nokere

Militaire luchtfoto d.d. 20 juli 1918 door het Britse 25 Squadron, 9th Wing RFC van Nokere met de twee kasteelparken, zuidelijk Casier (A), noordelijk di Ruffo de Bonneval (B). C is de Spichtestraat. Rechts boven, achter de belettering situeert zich Nokere dorp. De lijn die rechtsboven begint en ten noorden van het kasteel di Ruffo de Bonneval naar links (het westen) afdaalt, is de Waregemseweg.

190 jaar geleden - op 3 januari 1834 - kwam Cruyshautem positief én negatief in het nieuws. De berichtgeving dateerde van de laatste dag van het jaar voordien.

In het Brugse blad Standaerd van Vlaenderen lezen we eerst over een uitvinding door een Kruishoutems smid, waarmee de landbouwers alleen maar hun profijt mee kunnen doen: “Theodore Verhoye, smid te Cruyshautem, die reeds bewyzen van groote bekwaemheyd in het vak van yzer-smedery gegeeven heeft, heeft dezer dagen een werktuyg verveêrdigd om raepen, wortelen, aerdappelen, enz. te maelen. De daer aen toegebragte verbetering, den spoed waer mede het werk verrigt word, de zekerheyd welke men heeft van geene hoegenaemde ongevallen te ontmoeten, zyn, ons dunkens, groote beweegredens genoeg om dat de landbouwers zig van een dergelyk werktuyg zouden voorzien; het genoemde werktuyg is reeds in volle werking by Petrus-Franciscus Steuperaert, landbouwer, te Cruyshautem.”

 

Thief

 

Terwijl boer Steuperaert zijn rapen maalde, zat een wever te Cruyshautem textieldieven achterna: “Men verneemt dat er in de omstreeken van Cruyshautem, Wannegem-Lede en Nockere, talryke dieften plaets hebben. Evenwel zyn de dieven tot hier toe in hunne strafverdienende poogingen niet al te wel gelukt, want gelyk zy op de hofstede van Louis De Wilde, te Cruyshautem, een stuk linwaed meynden te steelen, het zelve reeds afgesneeden was en zy het opgenomen hadden om er mede weg te loopen, is den wever, die bezig was met eeten, gelukkiglyk toegeschoten en heeft hun belet er mede weg te loopen; tot heden is het de politie nog niet gelukt de pligtigen te agterhaelen.” (Standaerd van Vlaenderen, 3 januari 1834).