kapelEven voorbij het kasteel van Wannegem- Lede staat langsheen de Huisepontweg een eenzame kapel (zie foto). Volgens de overlevering zou ze zijn opgetrokken ter nagedachtenis van een in de buurt gesneuvelde officier. Een gelijkaardig bedehuisje vinden we aan de Doorn (kasseiweg van Lede naar Eine), 400 m. ten zuiden van onze gemeentegrens. Op deze kapel staat het jaartal '1708' vermeld. Een derde exemplaar, in het wit geschilderd, kan men zien aan de rechterkant van de N60, komende van Gent richting Oudenaarde, zowat een halve kilometer voorbij Mullem. Deze drie kapelletjes, waarvan dus één op Kruishoutems grondgebied, zijn de enige relicten die in het hedendaags landschap nog zouden verwijzen naar de bloedige Slag van Oudenaarde anno 1708. Voor detailinfo betreffende deze 'battle' verwijzen we naar de website: www.oudenaarde1708.be. (website niet meer online)

Op 11 juli 1708 stonden de Europese grootmachten met enorme legers tegenover elkaar in Oudenaarde. Engeland, Spanje, het Habsburgse Rijk en de Verenigde Provinciën (Nederland) vormden een alliantie tegen Frankrijk, dat aanspraak maakte op de Spaanse kroon. De Brit Marlborough, aanvoerder van de geallieerden, kon rekenen op 80.000 soldaten. De Franse aanvoerders Vendôme en de hertog van Bourgondië (kleinzoon van Louis XIV) wierpen 95.000 mannen in de strijd. Het reusachtige slagveld strekte zich uit in het dal ten westen van de Rijksweg Oudenaarde-Gent (N60) op het grondgebied van de gemeenten Heurne, Mullem, Huise, Eine, Bevere, Oudenaarde en Ooike.

kaart slag van oudenaarde

Hoe komt het dan dat één van de kapelletjes die blijkbaar verwijzen naar dit krijgstreffen, werd gebouwd aan de Huisepontweg, in vogelvlucht minstens een kilometer ten noorden van het strijdgewoel? Wat bindt Kruishoutem met deze bloedige slag?

De Oudenaardse kroniekschrijver Bartolomeus De Rantere neemt ons mee naar 1708: "Den elfsten julij, s' morgens ten vijf uren, passeerden door Audenaerde de generaels Rantsau en Cadogan met ene deel van het geallieerd leger, en sloegen zig neder tot Asper; en het Frans leger was ten zelven dag komen camperen op de prochien van Worteghem, Oijcke, Wanneghem Lede en Huijsse; ...". De Fransen bezetten dus het plateau ten noordwesten van het Scheldedal, komende vanuit Gavere. De geallieerden hadden diezelfde voormiddag in Ename de doorbraak over de rivier geforceerd en maakten hun opwachting in de Scheldevallei. In plaats van de heuvelrij Ooike-Wannegem- Lede-Huise te behouden en het coalitieleger af te wachten, liet de Franse rechtervleugel zich verleiden tot een attaque en raakte verzeild in meerdere harde gevechten aan de Marollebeek en aan de Diepebeek. Het Frans hoofdkwartier werd intussen neergepoot aan de molen van Rooigem, een driehonderd meters ten zuidoosten van Lede. Naar aanleiding van de herdenkingsfeesten is daar nu tijdelijk een uitkijktoren opgetrokken.

Bij het vallen van de avond ging Marlborough over tot de uitvoering van een listig plan; terwijl de gevechten nog in volle gang waren, liet hij vanuit Oudenaarde de Hollandse maarschalk Ouwerkerk met 25.000 soldaten een omtrekkende beweging maken links van het slagveld. Ouwerkerk rukte op doorheen de holle Keistraat naar het hoger gelegen Ooike. Vandaar stormden zijn troepen onder leiding van de 19-jarige prins van Oranje de vallei in, ten zuiden van de Leedsebeek, richting Frans hoofdkwartier aan Rooigem molen. Deze finale charge verliep dus meer dan waarschijnlijk voor een deeltje op Kruishoutems grondgebied, ten zuiden van de dorpskern van Lede. Van alle kanten belaagd, werd de Franse rechterflank omstreeks 21.00 u. opgerold en vluchtte in de motregen noordwaarts doorheen Lede en Kruishoutem richting Lovendegem. Op die ene dag sneuvelden volgens sommige bronnen bij het coalitieleger bijna 1.000 soldaten en tussen de 4.200 à 6.000 Fransen ... . De 'officierskapelletjes' zouden volgens de overlevering gebouwd zijn op die plaatsen waar bevelhebbers uit de verbonden legers het leven zouden hebben gelaten. Dit kan evenwel geen verklaring zijn voor het bidhuisje aan de Huisepontweg; enkel Franse legereenheden waren aldaar in de voormiddag van 11 juli 1708 gestationeerd, en enkel Franse troepen gingen langs daar 's avonds op de loop.

Een andere verklaring vinden we in het boek 'Slagveld van Europa. Duizend jaar oorlog in de Zuidelijke Nederlanden' van Marc Gevaert. Deze oppert de stelling dat de drie nog bestaande officierskapellen het terrein zouden afbakenen waarbinnen de slag zich grotendeels heeft voltrokken: "De driehoek die door de kapellen wordt gevormd heeft de weg van Eine naar Wannegem-Lede, de weg van Wannegem- Lede naar Mullem en een deel van de expresweg van Oudenaarde naar Gent als zijden.". (zie ook driehoek op plan, kapelletjes gesitueerd met een kruisje). Zo is de Slag bij Oudenaarde dus ook een beetje de Slag bij Wannegem-Lede. Info: www.oudenaarde1708.be. Tel. 055/31 72 51, of Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..