DE INHULDIGING VAN DE TRAMLIJN DEYNZE-AUDENAERDE

Kruishoutem had in 1839 dan wel de trein gemist, maar vanaf 1888 - dit jaar 130 jaar geleden - passeerde bij wijze van troostprijs gedurende meer dan een halve eeuw de tram van Deinze naar Oudenaarde (en vice versa) door Kruishoutem. 75 jaar geleden werd de buurtspoorlijn opgedoekt.

Op zondag 4 november 1888 werd de tramlijn plechtig ingehuldigd door de toenmalige politieke high society. De katholieke ministers Jules Vandenpeereboom (van spoorwegen, post en telegrafie) en Léon De Bruyn (van landbouw, nijverheid en openbare werken) kwamen vanuit het verre Brussel per trein naar Deinze afgezakt om van daar de tram feestelijk naar Oudenaarde in te rijden. Lunch in Deynze, bij wijze van vieruurtje een heildronk in Cruyshautem, een afrondend souper te Audenaerde, en tussendoor her en der wat lintjes doorknippen, dat was zo een beetje het idee.

Deynze: koele lunch

Iets voor de middag arriveert het doorluchtige gezelschap in het station van Deinze: “Verleden zondag regende het niet, buiten onze verwachting. Nu en dan zelfs schoot een twijfelachtige zonnestraal door de grijze luchtruimte, en dan dacht men aan goed weer, om onmiddellijk daarna, bij een mager windje, eene kille huivering te gevoelen.”. Lichtjes rillend van de herfstkou staan Deinzes burgemeester en diens schepencollege reikhalzend op het perron de politieke hoogwaardigheidsbekleders op te wachten: “Allen waren op hun beste, en Pierrot had, ter dier gelegenheid, zijn haar laten krullen. Om elf uren 20 minuten, stoomde ene bijzondere trein onze statie binnen. De heeren ministers stapten uit, met den heer Gouverneur der Provincie, en een talrijk gezelschap van heeren senators, volksvertegenwoordigers, enz. Het aankomen en de ontvangst geschiedden met alle de kunst der welgemanierdheid, met diepe buigingen, vriendelijke gezichten, hartelijke en stevige handdrukken.”. De stadsfanfare speelt de Brabançonne.

Onmiddellijke interesse voor de tram hebben de notabelen evenwel niet, want het is tijd voor den apéro: “De rijtuigen werden in bezit genomen en brachten de achtbare bezoekers naar het stadhuis, waar een prachtige lunch hen wachtte.”. Al met al is het onthaal te Deinze verre van enthousiast: “Bij het afrijden van het statieplein werden eenige kreten gehoord van ‘Leve de Ministers’, doch zonder geestdrift. Geestdrift mag men te Deinze niet verwachten, ’t ware slecht den aard van onze ingezetenen kennen, dan te denken dat de komst van twee ministers, hunnen engelsche koelheid zoude breken.”. De stemming wordt er voorwaar niet beter op, als de burgemeester in zijn tafelrede wijst op de lamentabele toestand van het treinstation te Deinze, waar de reizigers “voornamelijk in het gure jaargetijde verplicht zijn in regen en wind, ten koste van hunner gezondheid, van hun leven, den aanstomenden trein af te wachten”. Verder windt de Deinzese burgervader zich aan de feestdis op over het feit dat de brug over de Leie ook al in kaduke staat is en dat de nieuwe tramlijn niet is doorgetrokken tot in stadscentrum. Minister De Bruyn, verantwoordelijk voor openbare werken, voelt zich duidelijk aangesproken en repliceert kort én krachtig. De Deinzenaars moeten zich niet al te veel begoochelingen maken: “ ’s Lands middelen lieten niet toe voor het oogenblik aan veranderingen te denken.”. Ieder staart wezenloos naar zijn soep. De lunch verloopt koeltjes. “Rond twee uren namen de heeren ministers benevens eenige uitgenoodigden den tram, die ter dier gelegenheid was bevlagd, en stoomden naar Audenaerde. De ontvangst was, na ons inzien, geheel koel afgeloopen.”.

Cruyshautem: luchtballen en vuurwerk !

Hoe anders is de ontvangst in de Eigemeente ! Luchtballonnen en vuurwerk ! De notabelen stomen met de tram via de haltes Soeverein (Petegem), Lulhoek, Marolle, Het Bunder, à la Cave (Kelderken) door tot in het centrum van Kruishoutem. Met drie uren retard - ze werden er verwacht om “1 ure namiddag” - bestijgen ze plechtig het bordes van het gemeentehuis, waar ze warm worden ontvangen door burgemeester Van Brabandt en gemeentesecretaris Barbiaux. Tijdens elkaar op de borst kloppende speeches en het nuttigen van ‘den eerewijn’ maakt het exquise gezelschap vanuit het gemeentehuis de ‘opstijging van 2 luchtballen’ mee, drie uren later gevolgd door een spetterend vuurwerk.

Audenaerde: souper chez Crombé

Op dat avonduur uur vertoeven de heren politici echter al niet meer in Cruyshautem. Na de haltes ‘t Kruisken, Het Strop, De Trompet, Hemelrijk en Doorn zijn ze intussen van de tram afgestapt in Audenaerde. Met zicht op het majestueus stadhuis schuiven ze bij traiteur C. Crombé-Vermeulen aan voor een copieus souper, waarvan 130 jaar later zelfs Peter Goossens nog redelijk paf zou kunnen staan. Op de menu staan : Potage Royal, Croquettes à la Monte Vidéo, Turbot, sauce aux câpres, Filet de boeuf à la Joinville, Côtelettes de mouton aux pointes d’asperges, Gigue de chevreuil, sauce grand Veneur, Perdreaux aux croûtons, Aspic de homards, mayonnaise, Pâtisseries, Fruits, Desserts (et pour les flamands les mêmes choses). Op de achtergrond mocht de harmonie van Oudenaarde discreet enige luchtige deuntjes ten gehore geven.

Of het notoire gezelschap na de nodige Bourgognes, Bordeaux en champagnes wijselijk de tram en trein terug naar huis heeft genomen, kon niet worden achterhaald.