Regelmatig verschijnen in de media meldingen dat een kind of meerdere kinderen uit hetzelfde gezin door een ouder werden omgebracht. Het zijn berichten waar iedereen sprakeloos en stil van wordt. Psychiaters en psychologen hebben verschillende verklaringen voor “filicide” of het opzettelijk doden van een eigen kind. Kindermoordenaars zijn echter van alle tijden. In krantenartikelen van eind van de 19de eeuw vonden we een veroordeling terug van de in Kruishoutem geboren Melanie Van Autreve. Ze werd verdacht van moord op twee van haar eigen kinderen.
Melanie Van Autreve werd geboren op 31 maart 1850 in de Langeveldstraat1 in Kruishoutem, in die tijd een bijzonder arme buurt, waar arbeiders, bezembinders en zelfs bedelaars woonden. De Van Autreves woonden in een armtierig, klein huisje waarvan er een achttal aan elkaar waren gebouwd en bewoond door verschillende gezinnen. De familie Van Autreve was niet afkomstig uit Kruishoutem. Vader Angélus werd geboren in Petegem-aan-de-Leie, moeder Maria Theresia Pourquoi in Bachte-Maria-Leerne. Bij de volkstelling van 1856 was het gezin al verhuisd naar de Deinsesteenweg. In 1858 verlaat de familie Van Autreve Kruishoutem om in Petegem-aan-de-Leie te gaan wonen. Later emigreerde het koppel naar Wattrelos in Frankrijk.
Op woensdag 18 januari 1882 werd voor het hof van assisen van Brabant de zaak opgeroepen ten laste van de toen 31-jarige Melanie Van Autreve. Ze werd beschuldigd van moord op twee van haar eigen kinderen. Tijdens de nacht van 19 op 20 juni 1881 zou ze haar pasgeboren baby, een meisje, om het leven hebben gebracht. Ze zou eerder in 1878 al een pasgeboren kind hebben vermoord. Melanie had geen al te beste naam, want in het artikel staat te lezen dat ze “van zeer slecht gedrag is en al vijf kinderen heeft gehad”. Het betreft hier wel vijf onwettige kinderen, wel te verstaan.
De moord uit 1881 kwam op een eigenaardige manier aan het licht. Melanie woonde op dat moment in de Stoofstraat 32 in Brussel, waar ze dienstmeid was bij een zekere M. Baltus, eigenaar van restaurant ‘Au Cygne’. Mevrouw Baltus had de zwangerschap opgemerkt en op haar advies vertrok Melanie op 23 juni van dat jaar naar haar ouders om te bevallen. Er werd afgesproken dat ze na de bevalling terug in dienst zou treden. Toen kort daarna de waterafvoer in het restaurant verstopt raakte, werden de in stukken gesneden overblijfselen van een baby gevonden. Mevrouw Baltus beschuldigde Melanie onmiddellijk van moord en diende een klacht in. Bij het verdere onderzoek door de politie werden nog meerdere lichaamsdelen gevonden. Nadere analyses door wetsdokters toonden aan dat de baby 3 tot 4 dagen eerder was gestorven en dat hij was gekookt en in stukken gesneden.
Voor de moord in 1878 op een eerder kind was er minder bewijslast. In de maand juni van dat jaar trad ze als voedster in dienst bij het ‘Hospices des Enfants-Assistés’ in de Meiboomstraat in Brussel. Melanie zou daar een kind hebben gebaard, waarvan de geboorte niet werd aangegeven. Ze zou op een namiddag ‘het gesticht’ hebben verlaten met een korf waarmee ze ’s avonds terugkwam. Men vermoedde dat het kind daarin werd weggedragen.
Er werd een onderzoek gestart waarbij Melanie werd geseind en opgespoord. Op 2 juli 1881 werd ze aangehouden bij haar tante in Deinze. Ze was op bezoek bij haar 5-jarig kind Constant,2 waarover haar tante het voogdijschap had. Onmiddellijk na haar aanhouding werd ze ondervraagd door Mr. Vander Meersch van het Gentse parket. Ondanks haar valse verklaringen, werd vastgesteld dat ze recent zwanger was geweest. Terug in Brussel weigerde ze, ondanks de vele pogingen van de onderzoeksrechter, om mee te werken en een verklaring af te leggen.
De veroordeling van Melanie Van Autrijve verscheen op 29 januari in De Deinsche Burger.
Voor het proces werden niet minder dan 25 getuigen opgeroepen. Enkelen legden uit dat er in ‘Au Cygne’ kachels aanwezig waren voor de grote hoeveelheden kokend water, nodig voor de douches en andere behoeften van het restaurant. Op deze manier beschikte Melanie over voldoende kokend water om haar plan uit te voeren. Na lange hoorzittingen bevond het hof van assisen Melanie Van Autreve schuldig aan de moord op haar kind tijdens de nacht van 19 op 20 juni 1881. Het hof hield echter rekening met verzachtende omstandigheden en veroordeelde haar tot slechts zes jaar opsluiting. Wat de verzachtende omstandigheden waren, is niet geweten. Aan de moord op een vorig kind in 1878 werd ze onschuldig bevonden. De uitspraak bracht bij Melanie geen enkele emotie teweeg. Ze bleef net als tijdens het hele proces zwijgen. De krant ‘Le Gaulois’ typeerde haar als een sterke vrouw en uit de fysionomie3 van de verdachte viel een zekere intelligentie af te leiden.
Het is mogelijk dat Melanie met de moorden in Brussel niet aan haar proefstuk toe was. Eerder kreeg ze op 21-jarige leeftijd al een kind, Petrus. Hij had evenmin een wettelijke vader en werd bijgevolg naar zijn moeder vernoemd. Petrus werd geboren in Petegem-aan-de-Leie op 4 oktober 1871, waar hij vijf dagen later overleed. Onder welke omstandigheden dit gebeurde, is niet geweten.
Na het uitzitten van haar straf keerde Melanie terug naar Petegem-aan-de-Leie. Op 1 februari 1893 huwde ze met de 7 jaar jongere Isidorus Cabie. Beiden zijn op dat moment landwerker en niet bekwaam om de huwelijksakte te ondertekenen. Cabie erkende de eerder vernoemde Constant, de op dat moment 17-jarige zoon van Melanie, waardoor deze vanaf dan als Constant Cabie door het leven ging.
Bronnen:
- Burgerwelzijn van 21 januari 1882.
- Le Gaulois van 24 januari 1882.
- De Deinsche burger van 29 januari 1882.
- Chris Van der Meeren. De familie Van Autreve in de bevolkingsregisters van 1846 en 1856 en een schets van de bewoners in de toenmalige Langeveldstraat.
1 De huidige Langeveldmolenstraat. In 1636 werd daar de langeveldmolen gebouwd die werd verwoest in oktober 1918 toen de terugtrekkende Duitsers de molen dynamiteerden. Hij werd achteraf niet terug opgebouwd.
2 Geboren op 24 februari in 1876 in Petegem-aan-de-Leie.
3 Een oude leer die stelde dat aan het uiterlijk van een mens zijn persoonlijkheid valt af te leiden.