Welkom!

Dit was de vraag die Chris Van der Meeren zich stelde in volle coronacrisis. Hij dook in parochieregisters, haalde het stof van gemeentelijke archieven. Hij ging 400 jaar terug in de tijd.

Uittreksel uit het Kruishoutemse overlijdensregister 1646: op 7 september overlijden 4 jonge mensen van minder dan 30 jaar. Daarbij zijn de zussen Elisabeth en Livina Baerts, respectievelijk 30 en 28 jaar. De pastoor vermeldt bij Livina ‘obiit peste’, gestorven door de pest (site Rijksarchief, parochieregisters Kruishoutem.)

Wat bleek? Kruishoutem moest net zoals zovele dorpen in Vlaanderen met de regelmaat van de klok dodelijke pandemieën doorstaan. Pest, cholera, Spaanse en andere griepen, rode loop, dysenterie, hongersnood, luchtwegeninfecties, oorlog, pokken, tyfus, mazelen, kinkhoest, enz… Noem het maar op, ze passeerden allemaal de revue en stuurden onze voorouders massaal naar de Eeuwige Jachtvelden.

Chris maakte een Hitparade van de epidemieën die het zwaarst inhakten op de Kruishoutemse bevolking, van 1646 tot nu. Wil u weten op welke plaats corona staat in de Top 20 van de Kruishoutemse Pandemieën ? U leest het in het jubileumjaarboek van Hultheim!

In de rechter benedenhoek van het kerkhof van Kruishoutem bevindt zich een grafzerk, verweerd door de tijd en begroeid met klimop. Hier rusten Oscar Bekaert en zijn echtgenote Angèle Vanheuverswijn. Oscar was afkomstig van Huise. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog meldde hij zich als vrijwilliger en maakte zich verdienstelijk voor België, wat leidde tot meerdere onderscheidingen, o.a. het Oorlogskruis met Palm en het IJzerkruis.

  
Links: foto bidprentje (archief Raoul De Bel). Rechts: de graftombe met opschrift: ‘Rustplaats der familie Bekaert Vanheuverswijn’. Geen vermelding van voornamen, geboorte- en sterfjaar (foto Edwin De Borggraeve).

Ten tijde van Wereldoorlog II was hij onderwijzer op rust, en net zoals zovelen uit zijn beroepscategorie Vlaamsgezind. Bij besluit van 25 juni 1942 werd hij door de Secretaris-Generaal van het Ministerie van Binnenlandse Zaken aangeduid om burgemeester van Kruishoutem te worden ter vervanging van Charles D’Huyvetter die twee dagen voordien door dezelfde overheidsambtenaar uit zijn ambt was ontzet. Onder de Duitse militaire bezetting was het burgemeesterschap ‘over eieren lopen’. Toch kon Bekaert met gemeentesecretaris René D’Huyvetter verhinderen - door ze tijdig te verwittigen - dat meerdere Kruishoutemse jongelingen door de Duitsers werden opgepakt voor verplichte tewerkstelling.

In de rumoerige bevrijdingsdagen van september 1944 kreeg het gezin Bekaert de volkswoede over zich heen. In de avond van zondag 3 september gooide een dronken bende de ruiten van zijn huis aan diggelen om het vervolgens te plunderen. Het gewoel in het centrum bleef die nacht duren tot 4u30’. Op vrijdag 8 september werd Kruishoutem bevrijd. Op zondag 10 september schoot Oscar Bekaert zich door het hoofd in de serre bij zijn woning. Op zaterdag 16 september vond hij zijn laatste rustplaats.

Toenmalig gemeentesecretaris René D’Huyvetter hield een dagboek bij tijdens de woelige septemberdagen 1944 en de bevrijding van Kruishoutem. Dit uniek document wordt gepubliceerd in het jubileumjaarboek 2021 van Hultheim.

Kruishoutem. Foto vanuit de toren van de Sint-Eligiuskerk. Centraal links op de achtergrond en verscholen achter de bankfilialen op de Markt ziet u wat overblijft van wat ooit een imposante hoeve was. Wat nog rechtstaat, is het half gesloopte hoofdgebouw. Foto: Chris Van der Meeren, 2020.

Dicht bij het centrum van Kruishoutem stond ooit een grote herenhoeve. Daar blijft nu nog slechts een minuscuul deeltje van over, verscholen achter een rij bankinstellingen. De geschiedenis van deze boerderij gaat eeuwen terug in de tijd, ze werd bewoond door meerdere Kruishoutemse baljuws en was ooit een twistappel die zelfs Koning Leopold II in Hoogst Eigen Persoon tot ingrijpen verplichtte. De hoeve is gekend als Hof ter Wostinnen (naar: woestenij), maar is dat wel haar correcte naam? En is de in de buurt gelegen Woestijnestraat terecht naar deze boerderij genoemd? Of is er hier sprake van een historische blunder? M.a.w., Ter Wostinnen or not Ter Wostinnen, that’s the question!  Het antwoord leest u in de bijdrage van Philippe Levrau in het jubileumjaarboek 2021 van Hultheim.

 (Foto: archief Hultheim)

Op 25 oktober 1966 - afgelopen maandag 55 jaar geleden - kreeg Kruishoutem Hoog Bezoek met een Royaal Tintje. Chris Van der Meeren hierover: “In het kader van een reeks bezoeken aan gewesten die voor economische ontwikkeling in aanmerking kwamen, bezocht de vorst op 25 oktober 1966 de regio Oudenaarde-Ronse. Eerst was Kruishoutem aan de beurt; om 10.15u arriveerde Boudewijn aan de eretribune die opgesteld stond aan het begin van de Waregemsesteenweg. Hij werd er voorgesteld aan de gemeenteraadsleden, aan deken Van den Abeele en vanzelfsprekend ook aan de eikoningin Magda Mortier. Daarna had hij een kort onderhoud met de veteranen van de eerste Wereldoorlog. De schoolkinderen zwaaiden met de tricolore vlaggetjes. Vervolgens wandelde hij met zijn gevolg naar de markt waar hij - met de hem kenmerkende belangstelling - informerende gesprekjes aanging met de producenten en handelaars. Tot slot kreeg de vorst een mand met 150 eieren, aangeboden door de voorzitter van de vereniging van de eierhandelaars. Burgemeester Vergaert overhandigde een tinnen schaal.”

Blijgezind zette de koning zijn tocht door de streek verder. Het zou wel ’s kunnen dat te Laken die avond een lekkere Kruishoutemse reuze-omelet op de koninklijke dis kwam. De eiermarkt kende zijn einde op 29 december 1970. Koning Boudewijn volgde 23 jaren later. Hij overleed op 31 juli 1993.