Welkom!

Iedereen kent dit pittoreske huis in de Colijnstraat (de zgn. 'directeurswoning') nabij het kasteel van Ayshove. En, iedereen vraagt zich af waarom de dakpannen van de stalling (op het einde van de dreef links ernaast) figuratief een Maltezerkruis vertonen.

(foto’s Edwin De Borggraeve)

Kasteelheer Charles Aimé van der Meeren waagde zich in 1811 aan een eerste concessie voor het bakken van stenen. In 1886 liet zijn kleindochter Julie Desmanet de Biesme in de Colijnstraat een pannenbakkerij oprichten. De gravin had verstand van zaken en surfte mee op de nieuwste baksteentechnologieën. Vanaf 1897 begon de bouw van een directeurswoning bij de pannenbakkerij.

De industriële site bleef operationeel tot na de Tweede Wereldoorlog en werd gesloopt in de zeventiger jaren. Alleen de ranke, neogotische directiewoning en de ‘stalling’ getuigen nog van een vergeten verleden. Vergeten tot heden. Geert Pauwels, architect en eigenaar van het huis, doorspitte de geschiedenis van de pannenbakkerij en van de bijhorende woning. Had wat in de volksmond de ‘directeurswoning’ wordt genoemd, wel degelijk die bestemming? Wat was de functie van het enige overblijfsel van de pannenbakkerij op het einde van de dreef? En wat met dat Maltezerkruis motief? Veel vragen. Antwoorden vind je in het jaarboek 2023.

De toekomst van de kerken - ook in Kruishoutem - is onzeker. Hierbij stelt men zich doorgaans niet de vraag hoe er zal worden  omgegaan met de uitrusting van deze kerken. Wat bv. met de orgels, vaak staaltjes van technisch vernuft, soms nog voorzien van een kleurrijk klankenpallet en nog altijd met een prachtige decoratieve uitstraling. Wat brengt de toekomst voor dit religieus erfgoed?

                                                                 Het Hooghuys orgel te Lede (foto: Luc Vandekerckhove en Roland De Bruyne).

Hultheim vroeg aan orgelspecialist Sven Vermassen om de orgels van de Sint-Gabriëlkerk (Marolle), de Sint-Eligiuskerk (Kruishoutem), de Sint-Ursmaruskerk (Nokere), de Sint-Dionysiuskerk (Lede), de Sint-Machutuskerk (Wannegem) en van de O.L. Vrouw van Bijstandskerk (Lozer) muzikaal-technisch-historisch te onderzoeken.

De resultaten van zijn research zijn een wake up call voor behoud en renovatie. Drie van de zes orgels werden vervaardigd door de rococo grootmeesters Van Peteghem. Zij waren in de 18^de en in de eerste helft van de 19^de eeuw de Eddy Merckxen van de orgelbouw. Het oudste orgel staat te Lozer en zou dateren van 1759, toen het voor de kerk van Sint-Baafs-Vijve werd gemaakt. Het is een zeldzaam overgebleven exemplaar van de Frans-Vlaamse 18^de-eeuwse barokstijl. U leest er alles over in het jaarboek 2023 van Hultheim.

… was voor de Antwerpse Strangers in 1979 een dijk van een hit op de melodie van de discotune In the navy van de Village People. Laten we eerlijk zijn; Jan met de Pet heeft steeds een ietwat ambigue relatie gehad met de vertegenwoordigers van het wettelijk gezag. Maar, iedere samenleving heeft zijn ordehandhaving nodig. Dat was en is in Kruishoutem niet anders.

Links: het eerste logement van de Gendarmerie Kruishoutem in de Hoogstraat (fotoarchief Paul Balcaen). Rechts de vroegere Rijkswachtkazerne aan de Waregemsesteenweg (fotoarchief Wim Decuyper).

Een georganiseerde rijkswacht kennen we sinds 1796, toen de Fransen het hier voor het zeggen hadden. Een halve eeuw later - in 1846 - werd de eerste post van de Belgische Gendarmerie te Kruishoutem geïnstalleerd in de Hoogstraat. In 1894 werd deze een officiële brigade, die in 1907 verhuisde naar de Waregemsesteenweg. De manschappen van de Kruishoutemse brigade waren niet alleen operationeel in de Eigemeente, ze werden overal te lande ingezet waar nodig, o.a. bij het Heizeldrama te Brussel in 1985.

In een uitgekiend artikel brengen brothers in arms Wim Decuyper en Wim Willemijns in het jaarboek 2023 de integrale geschiedenis van de Kruishoutemse Rijkswachtbrigade, die in 2001 opging in de geïntegreerde politie. U leest er o.a. het vergeten verhaal van hoe twee Kruishoutemse rijkswachters op Sinterklaasdag 1985 op enkele seconden na het slachtoffer werden van een aanslag van de terroristische organisatie CCC.

Foto links: archief Paul Thomaes. Foto rechts: Edwin De Borggraeve

Ledenaar Charles Thomaes vertrok in 1914 op 19-jarige leeftijd als vrijwilliger naar de Grooten Oorlog. Eerst moest hij doorheen een trainingskamp van een half jaar te Auvours in Frankrijk. Daarna werd hij ingezet in de Belgische sector achter de ondergelopen IJzervlakte ten zuiden van Nieuwpoort. Charles overleefde 41 maanden tranchées aan het front om in 1918 één maand vóór de Wapenstilstand te sneuvelen in Hertsberge (nu deelgemeente van Ooskamp, bij Brugge). Charles werd eerst begraven te Westvleteren. Op 30 augustus 1921 vond hij zijn ultieme rustplaats in Lede. Hij staat symbool voor de Kruishoutemse jongens die hun leven gaven voor onze vrijheid.