Welkom!

Vrouwe Justitia draagt een blinddoek, heeft een weegschaal in de ene en een zwaard in de andere hand. De blinddoek staat voor objectieve rechtspraak zonder aanzien des persoons. De weegschaal stelt de zorgvuldige afweging van argumenten, omstandigheden, bewijzen en getuigenissen voor. Het zwaard staat voor het vonnis dat wordt uitgesproken. Maar somtijds kan een vonnis of een arrest bij de rechtsonderhorige de indruk wekken dat de blinddoek de bovenhand heeft gekregen op de weegschaal.

Wat te denken bijvoorbeeld van het hierna in de pers besproken vonnis van de correctionele rechtbank te Gent van 165 jaar geleden ? In het besef dat halverwege de 19^de eeuw Vlaanderen een achtergesteld gebied was met armoede, hongersnood en (kinder)sterfte, komen de uitgesproken straffen naar hedendaagse normen hard over, temeer omdat het kinderen waren die terechtstonden.

“Juridische kroniek - De correctionele rechtbank van deze stad heeft tijdens zijn zitting van de 8^ste van deze maand de hierna vermelde personen veroordeeld : Jean-Baptiste Meersman, 17 jaar, geboren te Nockere en verblijvend te Cruyshautem, Vital Ketels, 16 jaar, geboren te Cruyshautem, Camille Savyn, 14 jaar, geboren te Cruyshautem, alle drie zonder beroep, verblijvend te Cruyshautem, Charles De Buck, 15 jaar, geboren te Deerlijk en Fréderick De Buck, 11 jaar, geboren te Anseghem, alle twee ook zonder beroep en verblijvend te Anseghem, de eerste tot 18 maanden gevangenis, de tweede tot 13 maanden gevangenis, de derde, vierde en vijfde, elk tot 3 jaar gevangenis, allen veroordeeld wegens inbraak en diefstal van vlees te Gent, op 23 maart.” (eigen vertaling uit Le Messager de Gand, 10 april 1854).

Nokerdorpstraat, Huisepontweg, Lededorp, Wannegemdorp, Kouterstraat, Herlegemstraat ... Kruishoutem heeft verscheidene kasseistroken die gefundenes fressen zijn voor de Vlaamse wielerklassiekers.  De Ronde van Vlaanderen, Kuurne-Brussel-Kuurne, E3 Prijs Harelbeke, Dwars door Vlaanderen en last but not least uiteraard Danilith Nokere Koerse sturen de profrenners vaak over de Kersoutemse kinderkopjes (‘the Cruyshautem cobblestones’).

Links de renners over de kasseien van de Huisepontweg te Wannegem-Lede tijdens de Ronde van Vlaanderen 2009 (foto Edwin De Borggraeve). Rechts de Nokeredorpstraat in 1993. Het jaar nadien werd de weg opnieuw geplaveid (zie ook : https://www.hultheim.be/index.php/kruishoutem/uit-de-oude-doos/229-1994-nokere) (foto Oscar Pauwels)

Reeds ten tijde van de Romeinen werden in de regio heirbanen met stenen aangelegd. In de Vlaamse Ardennen gebruikten ze daarvoor plaatselijke steensoorten, zoals kiezelzandstenen, kwartszandstenen en silexkeien. Pas tijdens het  bewind van de Oostenrijkse keizerin Maria Theresia (van 1740 tot 1780) werden buiten de steden de eerste stenen wegen aangelegd. Het gesteente werd aangeleverd door de porfiergroeven van Quenast en Lessines. Het porfier bepaalt de grijsachtige kleur van de Vlaamse kalsijdes. Ook Noorse en Zweedse graniet werd gebruikt, alsook (in mindere mate) Balegemse witsteen. Later werden de kasseien verdrongen door macadam, tarmac, asfalt en fluisterbeton.

Dat de Vlaamse aarden plattelandsweggetjes ooit hun eerste verharding kregen met kasseien blijkt zo nu en dan, wanneer wegeniswerken ons een tijdelijke inkijk geven op de letterlijk toegedekte geschiedenis van ons wegenpatrimonium. Zo toonden de recente herstellingen van de Donkerstraat te Kruishoutem aan dat de eerste grondlaag er één was van kasseien, vooraleer deze verdwenen onder het asfalt. Balegemse kasseien zijn beige-crèmekleurig met hier en daar accenten van licht oker, en zijn onregelmatig van vorm en formaat, zodat ze absoluut niet lijken op de klassieke kinderkopjes. Ze worden daarom in zgn. ‘wildverband’ geplaatst, wat in de Donkerstraat toch wel een eufemisme was voor ‘schots en scheef’.

Info bij: VAN DER LINDEN Geert, Kasseiwegen in de Vlaamse Ardennen. Zeldzaam edelgesteente, Monumenten & Landschappen 13/2, maart-april 1994, p.8-23.

Daar is de lente, daar is de zon. Bijna, maar ik denk dat ze weldra zal komen. De Fallus Impudicis staat al in bloei en de blaadjes krijgen bo-omen. Een ideale tijd - kortom - voor a walk through the park. Helaas kan dit niet in dat van het kasteel van Wannegem-Lede. Weten jullie trouwens dat dit kasteelpark ooit een internationaal vermaard voorbeeld van 19^de eeuwse tuinarchitectuur was ?

De landschapstuin ontstond in de 18^de eeuw in Engeland en maakte gebruik van natuurlijke glooiingen en waterpartijen in het landschap. In de 19^de eeuw maakte deze tuinstijl ook furore op het vasteland onder invloed van de Franse filosoof Jean-Jacques Rousseau. Volgens hem moest de mens terugkeren naar zijn natuurlijke staat. In de tuinarchitectuur vertaalde dit zich in de verwerping van de formele Franse tuin en een voorkeur voor natuurlijk aanvoelende parken, een tendens waarop kasteelheer Alphonse Baut de Rasmon (1756-1833) (zie: https://www.hultheim.be/index.php/kruishoutem/krasse-kruishoutemnaren/6-alphonse-baut-de-rasmon-1756-1833) nadrukkelijk inspeelde op de heuvelrij tussen Wannegem en Lede.

                                                                                                 (foto copyright Facebook Wannegem Feest)

Zeer belangrijk in het kasteelpark van Wannegem-Lede was het idee van grenzenloosheid. Boompartijen ontrokken ofwel het omgevende landschap aan het oog om 'lelijke' vergezichten te verbergen, ofwel lieten ze openingen, zodat de omliggende weiden en landerijen het verlengde werden van het park. De weg van Wannegem naar Lede tussen park en grote vijver was in die optiek geen begrenzing van,  maar juist een element in het park, waartoe ook de vijver met het eilandtempeltje behoorde. Parkmonumenten als deze tholos (zie: https://www.hultheim.be/index.php/kruishoutem/kruishoutemse-curiosa/45-het-eilandtempeltje-wannegem-ledestraat-wannegem-lede) droegen bij tot het ideaalbeeld van een utopische wereld, het dromerige doel van Alphonse Baut de Rasmon (tekst op basis van tekst Chris Bogaert en Kathleen Lanclus op website Inventaris Onroerend Erfgoed).

De Nacht van de Geschiedenis van het Davidsfonds staat dit jaar in het teken van ‘meesterschap’. Het Museum van Deinze en de Leiestreek (MUDEL) presenteert i.s.m. de Davidsfondsafdelingen van Deinze, Kruishoutem en Landegem een selectie uit een Nokerse privécollectie.

De tentoonstelling toont een waaier van werken van een 50-tal kunstenaars, uit diverse stromingen en met verschillende technieken (olieverf, aquarel, pastel, beelden, keramiek, stripplaat, grafiek,

Davidsfonds en MUDEL nodigen u van harte uit op de vernissage tijdens de Nacht van de Geschiedenis, met tekeningen en schetsen van: Emile Claus, James Ensor, Panamarenko, Gustave De Smet, Paul Van Gysegem, George Minne, Walter De Buck, José Vermeersch, Achiel Pauwels, Gilbert Declercq, Michel Seuphor, Raoul De Keyser, Emiel Hoorne, Prosper De Troyer, Rik Wouters, Anna De Weert, Edmond Van Dooren, Henri Van Straten, Fred Bervoets, Jacob Smits, Octave Landuyt, Berten Van De Velde, Fons Roggeman, Ronald Ergo, Edgard Tytgat, Jos Verdegem, Oscar Colbrandt, Frans Masereel, Frits Van den Berghe e.a.

• Wanneer: dinsdag 19 maart 2019
• Start: 19u30
• Waar: Museum van Deinze en de Leiestreek, Lucien Matthyslaan 3-5, 9800 Deinze.
• Inkom: gratis
• Meer info: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 09 381 96 70

Verwelkoming door museumconservator Wim Lammertijn. Lezing door Peter De Wilde, CEO Toerisme Vlaanderen en nationaal voorzitter van Davidsfonds: ‘Het belang van private kunstcollecties en de rol van musea voor het toerisme in hun regio’. Daarna : receptie.