Op 11 juni 1938 om 11u.57’ daverde de aarde. Het was de op één na sterkste beving die in de 20ste eeuw op Belgisch grondgebied werd geregistreerd. Het epicentrum werd dichtbij Kruisem, eerst te Zulzeke gelokaliseerd. Later werden de coördinaten gesitueerd ten zuiden van Ronse op een diepte van 19 kilometer. De aardbeving had een sterkte van 5,6 op de Schaal van Richter. Er volgden die dag nog zes naschokken, waarvan twee van meer dan 4 op de Richterschaal.
De aardbeving van 1938 met de ster van het epicentrum in de omgeving van Ronse, aangegeven op de kaart van België volgens de Intensiteitsschaal van Guiseppe Mercalli (1850-1914). Deze schaal geeft de schadegradaties aan. Kruishoutem en Zingem - ten noorden van de ster - bevinden zich in de gele zone 6, wat betekent: schrikreacties, voorwerpen vallen om, lichte schade aan minder solide huizen. Dit is een understatement, gezien de effectieve menselijke en stoffelijke calamiteiten. Waregem ten westen en Oudenaarde ten zuiden van Kruisem zitten in de hogere impactzone 7 (oranje kleur). Wortegem-Petegem - tussen de twee provinciesteden in, en ten zuiden van Kruishoutem - situeert zich dan weer in de relatief veilige modus van niveau 5 (groene kleur) (www.seismologie.be).
De aardebevingen werden gevoeld tot in Noord-Frankrijk, Nederland, het zuidoosten van Engeland, het westen van Duitsland en in Luxemburg. Er was schade aan kerken, kruisen en kapellen, o.a. in Munkzwalm, Strijpen, Zegelsem en Wannegem, waar de weerhaan van de kerktoren donderde en de schoorsteen van de pastorie naar beneden keilde. Over het hele land werden er trouwens meer dan 17.500 omgevallen schoorstenen geteld. 6.000 huizen werden zwaar beschadigd. De kost van de aardbevingen van 11 juni 1938 wordt naar hedendaagse valuta op 112 miljoen euro geraamd. Er waren in België bovendien doden te betreuren: "In België werden drie personen gedood en twintig gewond. In Brussels sprong een man in paniek vanop een balkon zijn dood tegemoet. In Ghent reed een automobilist die de controle over het stuur had verloren met noodlottig gevolg een voetganger aan en een neerstortende muur betekende het einde voor een metser in Cruyshautem". (vertaling uit de Chicago Sunday Tribune van 12 juni 1938).
Zie: DE BORGGRAEVE Edwin, Machutus stond machteloos. De strijd van de kerk van Wannegem tegen natuur en tijd, jaarboek Hultheim 2021, p.135-147.
